อันตรายของเชื้อราและสารก่อมะเร็งจากอาหารที่ซ่อนอยู่!:จุดเริ่มต้นของสารพิษและโรคมะเร็ง

วันที่ 30-09-2025 | อ่าน : 39

อันตรายของเชื้อราและสารก่อมะเร็งจากอาหารที่ซ่อนอยู่!:จุดเริ่มต้นของสารพิษและโรคมะเร็ง

อาหารที่ไม่สะอาดหรือไม่ได้รับการเก็บรักษาที่เหมาะสม อาจทำให้เกิดเชื้อราและสร้างสารพิษที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ โดยเฉพาะ อะฟลาทอกซิน ซึ่งส่งผลกระทบโดยตรงต่อ ตับ และเป็นสาเหตุสำคัญของ โรคมะเร็งตับ

อะฟลาทอกซิน: สารก่อมะเร็งร้ายที่ซ่อนในครัว

อะฟลาทอกซิน (Aflatoxin) ไม่ใช่แค่เชื้อราทั่วไป แต่เป็น สารพิษจากเชื้อรา (Mycotoxin) ที่อันตรายที่สุดชนิดหนึ่ง โดยเฉพาะชนิด B1 ซึ่งถูกจัดเป็น สารก่อมะเร็งในมนุษย์ กลุ่มที่ 1 โดยองค์การอนามัยโลก (WHO) และเป็นสารที่ทนต่อความร้อนสูง การนำอาหารที่มีเชื้อราไปต้มหรือทอดอาจไม่สามารถทำลายสารพิษนี้ได้อย่างหมดจด

แหล่งที่มาหลักของอะฟลาทอกซินที่ควรระวัง:

• ถั่วและผลิตภัณฑ์จากถั่ว: ถั่วลิสง ถั่วเหลือง ถั่วปากอ้า ที่เก็บไว้นานหรือเก็บไม่ถูกวิธี มักพบอะฟลาทอกซินสูง
• ธัญพืชและเมล็ดพืชแห้ง: ข้าวโพด ข้าวสาร ข้าวสาลี ที่มีความชื้นสูงระหว่างการเก็บเกี่ยวหรือเก็บรักษา
• พริกแห้งและเครื่องเทศ: เครื่องเทศผงต่างๆ รวมถึงพริกแห้ง มักมีเชื้อราและอะฟลาทอกซินปนเปื้อนได้ง่าย
• อาหารแห้งอื่นๆ: ปลาแห้ง กุ้งแห้ง มะพร้าวแห้ง ที่ตากหรือเก็บรักษาในสภาวะที่ไม่ถูกสุขลักษณะ

ผลกระทบต่อสุขภาพจากอะฟลาทอกซิน:

• มะเร็งตับ: เป็นสารก่อมะเร็งที่รุนแรงที่สุดต่อตับ การได้รับสารในปริมาณน้อยแต่ต่อเนื่องเป็นเวลานานเพิ่มความเสี่ยงอย่างมาก
• ตับอักเสบและตับวาย: การได้รับสารพิษในปริมาณสูงอาจทำให้เกิดอาการตับอักเสบเฉียบพลันและนำไปสู่ภาวะตับวายได้
• กดภูมิคุ้มกัน: ทำลายระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ทำให้ร่างกายอ่อนแอและติดเชื้อได้ง่ายขึ้น

ความเสี่ยงจากอาหารหมักดองที่ไม่สะอาด

กระบวนการ หมักดอง เป็นการถนอมอาหารที่นิยมทำกัน แต่หากขั้นตอนการผลิตขาดความสะอาด ไม่ได้มาตรฐาน หรือมีการใช้ภาชนะที่ไม่เหมาะสม เช่น ภาชนะพลาสติกที่ไม่ทนกรด อาจเกิดความเสี่ยงที่ก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพได้

จุดที่ต้องระวังในอาหารหมักดอง:

• การปนเปื้อนเชื้อราและแบคทีเรีย: ผักผลไม้ที่ไม่สะอาดก่อนนำมาดอง หรือขั้นตอนการหมักที่ไม่ปลอดเชื้อ อาจทำให้เชื้อราปนเปื้อนและสร้างสารพิษได้
• ไนโตรซามีน (Nitrosamines): เป็นสารก่อมะเร็งอีกชนิดที่สามารถเกิดขึ้นได้ในกระบวนการหมักดอง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในอาหารหมักดองที่มีส่วนผสมของไนไตรท์หรือไนเตรต (เช่น ในเนื้อสัตว์แปรรูปหรือผักบางชนิด) และถูกแบคทีเรียหรือความร้อนกระตุ้น

แนวทางป้องกันและลดความเสี่ยง

เพื่อหลีกเลี่ยงภัยเงียบจากเชื้อราและสารก่อมะเร็งในอาหาร เราสามารถป้องกันตนเองได้ด้วยการใส่ใจและเลือกสรรอาหารในชีวิตประจำวัน:

• การเลือกซื้อวัตถุดิบ:
  • เลือกซื้อ ถั่ว และ ธัญพืช ที่ใหม่ สะอาด และเก็บไว้ในภาชนะที่ปิดมิดชิด
  • หลีกเลี่ยง การซื้อถั่วลิสงที่มีสีคล้ำ มีฝุ่น มีเชื้อรา หรือมีรสเหม็นหืน
  • เลือกซื้อ อาหารแห้ง ที่มีการบรรจุภัณฑ์ที่ได้มาตรฐาน และมีวันผลิต-วันหมดอายุชัดเจน
• การเก็บรักษา:
  • เก็บอาหารแห้งใน ที่แห้ง เย็น และไม่ถูกแสงแดด เพื่อควบคุมความชื้นและป้องกันการเจริญเติบโตของเชื้อรา
  • หากพบ ร่องรอยเชื้อรา (เช่น มีฝ้าสีขาว-ดำ หรือมีใย) บนอาหารแห้งหรือถั่ว ห้ามนำมาบริโภคเด็ดขาด ควรทิ้งไปทั้งหมด เพราะสารพิษอาจกระจายอยู่ทั่วชิ้นอาหารแล้ว
• การบริโภคอาหารหมักดอง:
  • เลือกซื้อผลิตภัณฑ์ หมักดอง จากผู้ผลิตที่เชื่อถือได้ หรือมีการบรรจุภัณฑ์ที่ได้มาตรฐาน
  • สังเกตความผิดปกติของอาหารดอง หากมีกลิ่น สี หรือฟองที่ผิดแปลกไป ไม่ควรบริโภค

การใส่ใจในคุณภาพและความสะอาดของอาหารที่เราเลือกรับประทานเป็นเกราะป้องกันที่สำคัญที่สุด ในการลดความเสี่ยงจากสารพิษและสารก่อมะเร็งอย่าง อะฟลาทอกซิน เพื่อให้คุณและครอบครัวมีสุขภาพที่แข็งแรงในระยะยาว

หากมีปัญหาสุขภาพผู้ป่วยมะเร็ง เราคืออีกหนึ่งทางออก ที่จะช่วยให้ผู้ป่วยกลับมาใช้ชีวิตปกติได้อีกครั้ง ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ โปรดคลิก inbox Facebook ชมรมฟื้นฟูสุขภาพผู้ป่วยโรคมะเร็ง